Cú Pháp

Câu Lệnh

Một câu lệnh là một chỉ dẫn để máy tính làm một việc nào đó như cộng 2 số, hiển thị ra màn hình giá trị một chuỗi ký tự hay một số.... Khác với các ngôn ngữ khác như PHP, C hay Java thì trong Ruby việc sử dụng ký tự ; để kết thúc câu lệnh là tuỳ ý.

puts "Câu lệnh trong Ruby không yêu câu phải có ; ở cuối";
puts 3 + 2
"Hello" + "April" + "2016"

Chạy

Ở ví dụ trên chúng ta có 3 câu lệnh trong đó chỉ có câu lệnh đầu dùng để hiển thị một chuỗi các ký tự và có sử dụng ; kết thúc câu lệnh này. Câu lệnh thứ 3 mặc dù không hiển thị ra màn hình kết quả tuy nhiên nó hướng dẫn máy tính thực hiện việc nối các chuỗi và số với nhau.

Biến

Biến được sử dụng để chứa dữ liệu sử dụng trong chương trình.

x = 100

Ngoài dữ liệu của biến thì kiểu dữ liệu của biến cũng có thể thay đổi trong quá trình chạy chương trình.

x = 100
puts x # hiển thị: 100
x = "một trăm"
puts x # hiển thị: một trăm

Chạy

Chú Thích (Comment)

Chú thích (hay comment) là những đoạn chú thích giải thích về mục đích, ý nghĩa... của một câu lệnh hay một khối các câu lệnh trong chương trình. Trong Ruby chúng ta tạo chú thích sử dụng ký tự #:

# Hiển thị kết quả tính toán
puts 3 + 2

Chạy

Bạn cũng có thể đặt chú thích cùng dòng với câu lệnh:

puts 3 + 2 # Hiển thị "5"

Chạy

Khoảng Trắng và Tab

Khoảng trắng và tab thông thường sẽ được Ruby bỏ qua. Các câu lệnh ở ví dụ dưới đây được Ruby hiểu theo cách giống nhau:

puts 3+2 # Hiển thị "5"
puts     3 + 2     # Hiển thị "5"
puts 3 +      2   # Hiển thị "5"

Chạy

In Hoa, In Thường

Ruby phân biệt giữa ký tự in hoa và in thường. Ví dụ dưới đây hai biến a và A được Ruby hiểu là hai biến độc lập với nhau:

a = 5
A = 10
puts a # 5
puts A # 10

Chạy

puts và print

Cả hai hàm puts và print đều được dùng để hiển thị kết quả ra màn hình. Tuy nhiên khi sử dụng puts thì Ruby sẽ thêm dòng mới vào sau kết quả hiển thị còn print thì không:

puts "Xin chào" # Hiển Thị "Xin chào"
puts "2016"
puts "**********"
print "Xin chào"
print "2016"

Chạy

Ngoài ra thì hàm print sẽ hiển thị kiểu dữ liệu mảng (array) hay nil tốt hơn puts. Chúng ta sẽ tìm hiểu về kiểu dữ liệu trong các bài học tiếp theo:

puts [1, 2 ,3] # hiển thị 1 2 3
print [1, 2, 3] # hiển thị [1, 2, 3]
puts # tạo dòng mới
puts nil # không hiển thị
print nil # hiển thị "nil"

Chạy

Dấu Nháy Đơn và Dấu Ngoặc Kép

Cả dấu nháy đơn ' và ngoặc kép " đều có thể được sử dụng để biểu diễn chuỗi ký tự trong Ruby.

puts 'Xin chào'
puts "Xin chào"
puts "2016"
puts '2016'

Chạy

Tuy nhiên khi bạn muốn in giá trị của biến đặt bên trong chuỗi thì bạn cần sử dụng ngoặc kép. Ở ví dụ dưới để hiển thị giá trị của biến year bên trong chuỗi chúng ta cần đặt biến này trong #{ } và sử dụng cặp ngoặc kép cho chuỗi.

year = 2016
puts "Xin chào #{year}" # Xin chào 2016
puts 'Xin chào #{year}' # Xin chào #{year}

Chạy